door: Petra van den Dolder
geen reacties
‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ van S. Covey. Een inleiding op dit boek heb ik eerder beschreven.
Deze laatste blog over Covey gaat over eigenschap 7: Houd de zaag scherp.
Het gaat hier om het onderhoud van je lichamelijke, spirituele, geestelijke en sociaal-emotionele vaardigheden: onderhoud en verbetering van het beste instrument dat je hebt – jezelf.
Lichamelijk
Je moet je lichaam in conditie houden: goed eten, genoeg rust en ontspanning nemen en regelmatig bewegen. Dat doe ik, alhoewel ik misschien iets meer ontspanning mag nemen. Bewegen doe ik ook als ik het druk heb. Misschien juist als ik het druk heb. Ik weet dat ik me daarna fitter voel en met meer concentratie aan het werk kan. Als ik thuis werk, zwem of fiets ik tussen de middag en/of ik breng en haal de kinderen waardoor ik zo een kilometer of 8 in de benen heb. Ik heb bijna nooit de beschikking over een auto en doe dus alles fietsend of lopend.
Ik heb me er vaak over verbaasd dat veel collega’s (toen ik nog vaker op kantoor werkte) nooit of zelden tijd hadden voor een lunchwandeling. Altijd te druk (of ze vonden mij geen leuk wandelgezelschap :P). Op de een of andere manier lukte het mij bijna altijd wel om hiervoor tijd in te ruimen. Juist door de lunchwandeling kan ik mijn werk beter doen (en effectiever, want tijdens het wandelen krijg ik ook vaak ideeën om bepaald werk ‘op te lossen’ of aan te pakken).
Bewegen is een kwadrant II-activiteit: op lange termijn zijn de resultaten zeker de moeite waard. Bovendien neemt je pro-activiteit toe (aldus Covey). Wanneer je je er niet van laat weerhouden, omdat je het nu eenmaal belangrijk vindt, zal je zelfvertrouwen groeien.
Spiritueel
Hoe trouw ben je aan je eigen waarden? “Spirituele vernieuwing” kan door bidden, mediteren, Bijbellezen, klassieke muziek luisteren, de natuur opzoeken, etc.
Ik probeer dagelijks een moment van rust te zoeken. Stilte, nadenken, bidden. Wekelijks doe ik dit in de kerk en (half)jaarlijks door op vakantie te gaan. De natuur zoek ik ook vaak op: wandelen, fietsen, ik mis het als ik het niet vaak doe. Als ik de natuur op zoek, voel ik mijn hartslag letterlijk naar beneden gaan. Ook door het wegleggen van mijn telefoon word ik rustiger. Niet elk kwartier kijken of ik nieuwe appjes heb. Soms denk ik wel eens dat de wereld vergaat als ik dat ding niet bij me heb, maar ik leef nog steeds, dus het zal wel meevallen.
Geestelijk
Je geest in goede conditie houden, daar gaat het hier om. Covey adviseert boeken te lezen. Veel boeken (kwadrant II-activiteit). Om je geest te verrijken, toegang te krijgen tot het gedachtegoed van de ‘groten’, cultureel inzicht, vergroten van paradigma’s – en met name: eerst begrijpen (eigenschap 5) – zo steek je er nog meer van op. Ik ben het er niet helemaal mee eens dat zoveel boeken lezen goed is. Ik vind het superinteressant om veel boeken te lezen, maar merk dat ik met de inhoud van sommige boeken (zoals deze van Covey) ook in de praktijk aan de slag moet. En dat kan ik beter als ik me er een paar weken op concentreer. Voordat ik met mijn hoofd in weer een ander boek duik, daar enthousiast over ben en er weer niets mee doe, want: er wacht alweer een nieuw boek.
Ook adviseert hij schrijven: het is een manier om helder te leren denken en de dingen in hun context te zien. Bij het schrijven van brieven krijgt het contact met anderen meer diepgang en bovendien word je beter begrepen.
Ook zegt Covey dat organiseren en plannen geestelijke vernieuwing is. Je begint met het einde voor ogen en je probeert alles op een rijtje te zetten.
Ik geloof dat ik vrij veel aan geestelijke vernieuwing doe. Ik lees veel, schrijf veel. Organiseren en plannen is mijn tweede natuur. Als ik niet lees of niet schrijf, word ik onrustig, dus ik ‘moet’ wel.
Sociaal-emotioneel
Dit kun je vernieuwen door de dagelijkse omgang met anderen. Maar: hiervoor moet je wel zelfverzekerd zijn, beschikken over de eigenschappen 1 tot en met 3: wees proactief, begin met het einde voor ogen en belangrijke zaken eerst. Dan pas ben je in staat om de eigenschappen 4 tot en met 6 in te zetten: denk win-win, eerst begrijpen, dan begrepen worden en synergie. Al ben je nog zo intellectueel, maar ben je niet zelfverzekerd, dan kunnen de eigenschappen 4 tot en met 6 in de praktijk erg bedreigend zijn.
Innerlijke zekerheid ontleen je niet aan anderen, ook niet aan je situatie, aar het komt van binnenuit, vanuit deugdelijke paradigma’s en goede principes. Je leven moet stroken met je waarden. Ook ontleen je zekerheid aan effectieve wederzijdse afhankelijkheid.
Mijn innerlijke zekerheid heeft door de supervisie een flinke boost gekregen, met name eigenschap ‘wees proactief’. Daardoor heb ik ook veel meer een basis om aan de andere eigenschappen te werken en anderen ermee te helpen.
Bij het vernieuwingsproces moet er een evenwicht zijn tussen de vier voorgaande dimensies; pas dan is de vernieuwing optimaal. Als je een van de dimensies verwaarloost, heeft dat een negatief effect op de andere. Ik denk hierbij meteen aan het volgende: een tijdje geleden gaf ik bij mijn toenmalige leidinggevende aan dat ik graag een cursus of iets dergelijks zou willen volgen. Ik kreeg als antwoord: zoek maar iets uit dat past bij de inhoud van je werk. Ik zocht, vond uiteindelijk iets, maar mijn leidinggevende was er niet enthousiast over, vond het onvoldoende bij mijn werkzaamheden passen. Ik wist destijds nog niet dat ik hierin duidelijker had moeten zijn: dat ik duidelijker had moeten aangeven dat ik me wilde ontwikkelen en at ik het nodig had dat er met me meegekeken zou worden wat dan wel passend was. Omdat ik het gevoel had dat ik niet ondersteund werd in mijn leerbehoefte (de geestelijke dimensie werd verwaarloosd, zou je ook kunnen zeggen), werd ik gedemotiveerd, deed mijn werk met nog minder passie (verwaarlozing van de spirituele dimensie) en ook had het zijn weerslag op hoe ik tegen mijn collega’s aan keek (met name de collega’s die wel cursussen volgden, naar congressen – ver weg – gingen etc) (verwaarlozing van de sociaal-emotionele dimensie). Alleen de lichamelijke dimensie werd niet verwaarloosd. Sterker nog: doordat ik gedemotiveerd werd, ging ik maar wat vaker rondjes lopen buiten 🙂
Met alle kennis van nu had ik die situatie op een heel andere manier aangepakt! Dan had ik kunnen aangeven dat bijvoorbeeld ook een ‘persoonlijke ontwikkeling’ heel nuttig was en zou bijdragen aan mijn werkzaamheden en mijn motivatie om mijn werk te doen.
Afsluiting
Ik sluit deze Covey-blogs af met een samenvatting die ik citeer van Covey. Het gaat over synergie en vernieuwing.
“Als je proactief bent (eigenschap 1), kun je op een effectieve manier persoonlijk leiderschap in praktijk brengen (eigenschap 2) en de manager van je eigen leven zijn (eigenschap 3). Bovendien ben je ook tot meer vernieuwde kwadrant II-activiteiten in staat (eigenschap 7). Hoe vaker je eerst anderen probeert te begrijpen (eigenschap 5), hoe effectiever je win-winoplossingen kun nastreven (eigenschappen 4 en 6). Hoe beter je kunt omgaan met de eigenschappen die je een zekere mate van onafhankelijkheid verschaffen (eigenschappen 1, 2 en 3), hoe meer kans van slagen je hebt in situaties van wederzijdse afhankelijkheid (eigenschappen 4, 5 en 6). En vernieuwing (eigenschap 7) is te beschouwen als vernieuwing van de andere zes eigenschappen.”