Blog

Covey – eigenschap 5: Eerst begrijpen, dan begrepen worden

Deze titel zegt eigenlijk al genoeg, maar ik zal toch wat toelichten.
Covey vertelt onder andere wat over empathisch luisteren: meevoelend luisteren. Empathisch luisteren houdt in dat je je verplaatst in de ander. Je bekijkt de wereld zoals hij hem bekijkt. Je begrijpt wat zijn paradigma is. Je begrijpt wat hij voelt. Dat is wat anders dan sympathie. De essentie van empathisch luisteren is niet dat je het met iemand eens bent, maar dat je verstandig en gevoelsmatig begrip voor hem hebt. Het is iets wat ik de laatste jaren steeds beter leer. Mijn vader kan goed empathisch luisteren. Soms iets te goed; soms wil ik gewoon mijn verhaal doen, maar ach, het is tenslotte ook zijn werk als pastoraal medewerker 🙂 Je zult maar een pastor treffen die niet empathisch kan luisteren… Waar ik dan wel een beetje de kriebels van krijg is het constante ‘je hebt het gevoel dat…’ als reactie van een empathisch luisteraar op een verteller. Ik ben vrij verstandelijk ingesteld en misschien doorzie ik ook snel wanneer iemand ‘volgens de boekjes’ empathisch luistert.

Persoonlijke voorbeelden van ‘eerst begrijpen, dan begrepen worden’ zijn er genoeg. Tijdens mijn supervisietraject heb ik hier uitgebreid bij stil gestaan. ‘Niet oordelen, niet oordelen, niet oordelen.’ Ik deed het meer dan ik wilde en besefte. Supervisor Margreet was/is voor mij een voorbeeld van ‘eerst begrijpen, dan begrepen worden’. Wil je dit ook beter leren, dan raad ik je haar van harte aan 🙂

Ik heb best veel moeite met mensen die vooral zelf graag hun verhaal willen doen en niet eerst – of ook – ‘anderen willen begrijpen’, of überhaupt naar anderen willen luisteren. Ze lijken niet geïnteresseerd in anderen, in mijn verhaal of mijn mening. Met zulke mensen ‘ben ik snel klaar’. Ik zie niet in dat dit een goede relatie zal worden en vind het dus zonde van mijn tijd. Tijd die ik ook aan mensen kan besteden waar ik wel een ‘wederzijdse’ relatie aan kan gaan. Een van mijn valkuilen is nog wel dat ik bij dat soort mensen probeer om ook aan het woord te komen. Beter kan ik iets aanhoren, concluderen dat ik er geen tijd in wil steken en er dus ook geen tijd in steek.

In mijn concertpraktijk werk ik vaak al met ‘eerst begrijpen, dan begrepen worden’. Als ik een concertaanvraag krijg, wil ik eerst begrijpen wat voor concert het is, wat de doelgroep is, hoe lang ik moet spelen, waar ik moet spelen, welke gelegenheid het is, etc. Daarna vertel ik wat ik – of wij als duo – kunnen betekenen en welk prijskaartje daar aan hangt. Dat heb ik ook moeten leren, maar inmiddels word ik niet meer zenuwachtig als ik een telefoongesprek moet voeren over een concert en het bijbehorende honorarium.

Waar ik in dit hoofdstuk niet zoveel mee kan, is de uitleg en verwijzing naar de linker- en rechterhersenhelften. Het enige vak psychologie dat ik bij Toegepaste Onderwijskunde kreeg heb ik tot 3x toe moeten herkansen voordat ik eindelijk een schamele zes kreeg. De werking van de hersens, het gaat me het ene oor in en het andere weer uit.

Een quote van Covey waar ik deze blog mee wil afsluiten, is de volgende.
“Wanneer je je ideeën op een duidelijke, concrete manier zichtbaar kunt maken en vooral binnen de juiste context weet te plaatsen – door begrip te tonen voor de paradigma’s en bedenkingen van een ander – vergroot je de geloofwaardigheid van je eigen ideeën.”

Daar ga ik mee aan de slag.