Blog

Spelen op een uitvaart

In juli word ik gebeld door Vivace uitzendbureau. Of ik de week erop tijdens een uitvaartplechtigheid kan spelen, met piano. De exacte dag weet men nog niet (achteraf blijkt dat betreffende persoon in coma ligt, maar nog niet is overleden), maar ik kan wel alvast het repertoire toegestuurd krijgen en men vertelt me dat begeleiding van een piano gewenst is. Aangezien ik met Alma Grooters duo Komari vorm en vaak met haar samen speel, informeer ik of zij kan ‘ergens volgende week’ en of ze het gewenste repertoire kent. Gelukkig kan zij en heeft zij ook het hele gevraagde repertoire, op één stuk na, maar dat moet wel ergens te vinden zijn. Na twee dagen hoor ik de dag van de uitvaart: over drie dagen. Het is wat gepuzzel met oppas, maar ik kan, Alma kan en we kunnen de dag van tevoren ook nog repeteren.

De uitvaart begint om 15.00 uur en wij kunnen van 14.00-14.30 in de aula terecht om in te spelen. Het is bloedjewarm buiten, maar gelukkig heeft de aula airco. In de aula nemen we ook nog even snel ‘Somewhere over the rainbow’ door, het stuk dat gespeeld moet worden tijdens het binnendragen van de kist en dat we pas na onze repetitie te horen kregen. We maken nog even kennis met de familie en hebben de mogelijkheid hen te condoleren. We vragen hen waarom ze specifiek voor fluit en piano hebben gekozen: de overledene heeft piano gespeeld en kleinkind speelt fluit, maar wil zelf niet spelen. Altijd leuk/fijn om te weten waarom ze om een specifieke combinatie hebben gevraagd.

Om 14.45 wordt ons gevraagd of we ook nog een kwartier achtergrondmuziek kunnen verzorgen… We zijn op alles voorbereid en hebben standaard ‘Songs from a Secret Garden’ mee; muziek dat vrijwel altijd aanspreekt, op welk concert of welke gelegenheid ook. Zo ook hier. Het vraagt wat timing: op het moment dat de kist binnen gedragen wordt, moet ‘Somewhere’ klinken, dus ik let goed op de achterkant van de zaal en de deurklink. Gelukkig ken ik de muziek zo goed als uit mijn hoofd. Het gaat goed.

De gehouden toespraken zijn mooi, persoonlijk, emotioneel en af en toe met een lach.
We spelen vier stukken muziek en sluiten af met ‘Les feuilles mortes’, een verrekt lastig stuk voor fluit! Zeker voor een klassiek fluitiste 🙂 Maar wel ontzettend mooi; het refrein blijft nog lang in mijn hoofd zitten. We hebben van tevoren niet afgesproken wat wij doen na de laatste groet. We besluiten het refrein zo vaak te herhalen als nodig is. Ik merk dat de familie blijft zitten als de andere mensen al weg zijn, dus ik geef Alma aan dat we stoppen en lopen zo ongemerkt mogelijk de aula uit. Zo heeft de familie nog even een laatste moment met de overledene. Ik begrijp namelijk dat zij bij de crematie zelf niet aanwezig zullen zijn. Kleine dingetjes die ik bij de eerste uitvaarten niet vanzelfsprekend had gevonden; nu voel ik beter aan wat gepast is en wat niet en hoe we ons moeten opstellen.

Na afloop spreken we nog even met de uitvaartleider en iemand van de familie; beiden zijn erg tevreden over onze bijdrage. Zelf zijn we ook tevreden, ondanks de korte voorbereidingstijd. Op een uitvaart spelen met allemaal – voor ons – nieuwe stukken vind ik toch altijd wel spannend. Je hebt de volle aandacht, wilt echt geen stomme fouten maken of herhalingen vergeten; je kunt een iets minder goed gespeeld stuk niet compenseren met een ander stuk dat je beter kent. Ik houd er altijd van om middels aankondigingen contact te zoeken met publiek, maar ook dat gaat niet tijdens een uitvaart. Sowieso is contact zoeken tijdens een uitvaart iets wat ik heb moeten leren. Tijdens het spelen kijk ik af en toe de zaal in, maar als we klaar zijn, verwacht ik geen applaus en vind ik het ongepast om oogcontact met het ‘publiek’ te zoeken. Dus heb ik even oogcontact met Alma (die in dit geval met de rug naar de zaal toe zit en dit probleem niet kent) en ga zitten.

Ik trek mijn korte broek en mijn slippers weer aan en verlaat het crematorium; de hitte slaat in mijn gezicht.